Wist je dat de vagina van nature een zure omgeving is? Heb je bijvoorbeeld wel eens verkleurde vlekken in je donkere ondergoed terug gevonden? De vaak witte of oranje-achtige bleekvlekken heb je te danken aan de zure afscheiding van je vagina.
Wanneer je niet in de menopauze zit varieert de pH-waarde van de vagina tussen de 3,8 en 4,5. Even ter vergelijking: Een pH-waarde van 7 is neutraal, alles hieronder wordt als zuur gezien. De huid rondom de vulva en het perianale gebied hebben een pH-waarde van circa 8. Terwijl de slijmvliezen een pH-waarde hebben van gemiddeld 4,8.
Bacterie-oorlog
Onze vagina heeft deze zure pH-waarde te danken aan haar bacteriële flora. En nu denk je misschien bacteriën? Die zijn toch niet goed? Maar er bestaan, even simpel uitgelegd, ‘goede’ en ‘slechte’ bacteriën. Op zowel je huid, in je darmen, maar dus ook in je vagina wordt er continu een soort bacterie-oorlog gevoerd. Waarbij de goede microben de slechte microben afvechten. In de vagina scheiden de goede, gezonde micro-organismen melkzuur af, wat zorgt voor de zure omgeving. Dit voorkomt de groei van slechte bacteriën en ziekteverwekkers die verantwoordelijk zijn voor infecties.
Veranderingen
Maar de pH-waarde in de vagina is niet je hele lang hetzelfde. Het kan schommelen door bepaalde interne en externe factoren, maar ook je levensfase speelt een rol in de zuurgraad van de vagina. Voor de allereerste menstruatie is de pH-waarde in de vagina neutraal, rond de 7. Dit betekent dat de omgeving niet zuur, maar ook niet basisch (niet-zuur) is. Langzaam zal de vagina zuurder worden tot een gemiddelde pH-waarden van 3,8 tot 4,5. Grotendeels van je leven zal je rond deze waardes fluctueren. Tijdens de menopauze zal de vagina langzaam weer minder zuur worden.
Schommelingen
Wanneer de pH-waarden schommelen kan dit leiden tot een verstoorde bacteriële flora. Dit verhoogd de kans op infecties, zoals schimmels of bacteriële vaginose. Deze schommelingen kunnen komen door bijvoorbeeld:
- Antibiotica gebruik
- Hormonale disbalans
- Ejaculatie in de vagina (sperma verhoogt de pH-waarden enkele uren)
- Teveel of verkeerde vaginale ‘verzorging’ (zoals vaginale douches, gebruik van zeep in of om de vagina, type ondergoed)
- Zwangerschap of vlak na de bevalling
- Voedingspatroon dat hoog is in suikers
- Vreemd voorwerp in de vagina (zoals vergeten tampon of afgescheurde condoom)
- En… de menstruatie
Menstruatie
Tijdens de menstruatie (inner winter) verhoogt de pH-waarden in de vagina. Oftewel de vagina wordt minder zuur. Heel verwarrend he? Verhoogde pH-waarden = verminderde zuurgraad. De goede lactobacillen vermenigvuldigen zich sterk in de eerste helft van de cyclus na de menstruatie (folliculaire fase). Om vervolgens af te nemen tot een minimum tijdens de menstruatie. Des te belangrijker dat je in deze periode denkt om juiste vaginale verzorging en de juiste menstruatieproducten gebruikt.
Vaginale ‘problemen’
Wanneer de natuurlijke flora uit balans is heb je dus een verhoogde kans op infecties. Wildgroei van ‘foute’ bacteriën en/of schimmels kunnen verschillende klachten geven. Zoals meer, verkleurde of sterk ruikende vaginale afscheiding en hardnekkige jeuk aan de vulva. Ga bij twijfel altijd naar een arts.
Heb je regelmatig last van schimmelinfecties of bacteriële vaginose? Dan kan het interessant zijn om je eens te verdiepen in je vaginale pH-waarden. Mogelijk kan er sprake zijn van een hormonale disbalans, waarbij ondanks alle medicatie die je gebruikt de infectie terug blijft komen. Of misschien was je je vagina wel te grondig, met de verkeerde middelen of draag je ondergoed wat bijdraagt aan een verstoorde pH balans.
Wil je meer leren over jouw hormonale (dis)balans, je menstruatiecyclus, je innerlijke seizoenen en hoe je hormonale klachten kan voorkomen en verhelpen. Meld je dan aan voor de online cursus Cyclisch Leven.
